LP van de maand

De LP die mij het meest beïnvloed heeft als gitarist is (bijna vanzelfsprekend voor een blues/rockgitarist van mijn generatie) ‘John Mayall & the Bluesbreakers featuring Eric Clapton’. Ook wel het Beano-album genoemd omdat Clapton op de hoes het gelijknamige stripalbum aan het lezen is. Deze LP lag bij ons thuis omdat mijn (veel) oudere broers deze en vele ander bluesplaten kochten en draaiden. Ik wil het daarom ook niet zozeer over dit album hebben maar wèl over de LP ‘Getting Ready’ van Freddie King uit 1971. Want dat was de 1e LP die ik zèlf kocht en die minstens zoveel invloed op mijn loopbaan heeft gehad als het Beano-album. Mijn eerdergenoemde broers hadden weliswaar ook Freddie King platen maar dat was vooral materiaal uit begin jaren 60. Pas veel later overigens ontdekte ik dat mensen als Clapton, Richards, Beck, Hendrix ook naar deze platen hadden geluisterd en daar veel inspiratie aan hadden ontleend.  Begin jaren 70 van de vorige eeuw woonde ik in mijn geboortestad Assen en zat daar op de middelbare school. Ik maakte toen al wel muziek met vrienden en/of klasgenoten. In schouwburg De Kolk in Assen (nu DNK; op dezelfde locatie maar gerenoveerd) traden in die tijd regelmatig bands op. Natuurlijk Cuby & the Blizzards maar ook Living Blues en anderen. Het zal rond 1972 geweest zijn dat Freddie King geprogrammeerd stond. Eigenlijk had ik toen geen idee wat ik kon verwachten, maar met een paar muziekvrienden gingen we naar De Kolk. En daar heb ik tot op de dag van vandaag geen spijt van gehad. Misschien wel het meest indrukwekkende concert dat ik ooit heb meegemaakt. Nu is dat in mijn geval dan weer niet zó moeilijk want ik ben niet bepaald een concertganger. Hoe dan ook …om op die leeftijd, begin jaren 70 van de vorige eeuw, in een provinciestad als Assen geconfronteerd te worden met dergelijk Amerikaans showmanship…mindblowing. De band begon te spelen. Allemaal zwarte musici op de blanke 2e gitarist na..en toen kwam Freddie King op. 2 meter lang, een meter breed en een meter diep in mijn beleving en de gitaar snoei en snoei-hard. Aan het eind vd show legde hij zijn Gibson ES in de nek terwijl hij het publiek bleef aankijken. Vergeleken bij Freddie’s hoofd leek die gitaar wel een ukelele. En zijn stem…vernietigend goed. Zo vol soul en blues. Dus ja..niet zo gek dat ik de volgende dag naar de platenwinkel snelde (waar nu café De Koppelpaarden zit) en de plaat ‘Getting Ready’ kocht en die noot voor noot uitploos, zoals ik dat ook met het Beano-album had gedaan. Dat waren er overigens meer: Gary Moore, Eddie van Halen om een paar te noemen. De plaat heb ik nog steeds …vol met krassen van het keer op keer de naald terugplaatsen om een gitaarstukje uit te zoeken.

Muddy Waters album “Live At Mr. Kellys” uit 1971 bracht mijn hart in de blues. Ik kocht dit album (Cassette) op een zonnige zaterdag in de zomer van 1974, ik was toen negen jaar oud. Eigenlijk had ik geld gekregen van mijn lieve oma om de 45-toeren van WATERLOO met ABBA te kopen die datzelfde jaar de Eurovisie won. Ik ging helemaal alleen met de bus naar de stad om dit album te kopen en toen ik klaar was had ik nog 10 Noorse Kronen (Nok) over (ongeveer 1 EURO). Bij de ingang van de platenzaak stond een grote schaal met cassettes voor Nok. 10,- per stuk. Ik ben opgegroeid met mijn moeders 1950/60’s albums, maar kon geen cassette vinden met een aantal van hen (Rick Nelson, Elvis, Cliff Richard, Roy Orbison, Brook Benton en zo), dus eindigde ik met een cassette met een coole hoes in coole kleuren. Dit was MUDDY WATERS, waar ik nog nooit van gehoord had. Toen ik thuiskwam was het eerste wat ik deed natuurlijk ABBA opzetten, want dat vond ik een leuk nummer. Later op dezelfde zaterdagavond stopte ik de Muddy-cassette in mijn nieuwe cassettespeler en de rest is geschiedenis. Ik speelde trompet in de plaatselijke schoolbrassband (mijn vader was de directeur) sinds ik 7 jaar oud was en het eerste nummer op deze live-opname was “WHAT IS THAT SHE GOT”. Ik weet niet hoe ik het moet omschrijven, maar het blies me totaal weg. Het harmonicawerk op dit nummer is een van de beste die ik nog steeds hoor en in de hoes van de cassette staat dat het Mr Joe Denim was op Mississippi “Trumpet” op track 1, 3 & 9. Op de andere nummers was Paul O’Neill te horen.Op de andere nummers stond Paul Oscher op harp. Jaren na 1974 zocht ik naar meer muziek met Joe Denim, maar geen geluk voordat ik in 1981 een hippie ontmoette.Hij vertelde me dat “Joe Denim” James Cotton was.In de pseudonieme contract-hopping traditie, waar sidemen op andermans platen verschijnen onder namen als “Friendly Chap” en “Dirty Rivers,” was Mr Joe Denim James Cotton.Hij werkte een aantal jaren met Muddy voordat hij solo ging en Muddy stond erop dat hij harmonisch zou spelen tijdens deze fantastische live show.Ik had het geluk om mijn mentor James Henry Cotton twee keer te ontmoeten en hij zal voor altijd mijn held blijven.Ik luister nog steeds naar zijn solo’s en fill in’s op dit album en ik zal er nooit genoeg van krijgen. Ik ontmoette ook Paul Oscher en we deelden een fles Jack Daniels terwijl hij me vertelde over deze fantastische opname uit juni 1971.Mr. Superharp (James Cotton…of Mr Joe Denim als je wilt) overleed in 2017, maar hij zal voor altijd mijn grootste invloed blijven sinds ik zijn fantastische spel voor het eerst hoorde in juli 1974.

Er zijn zoveel toffe bluesalbums gemaakt in de loop der jaren dat het zeer moeilijk is om er eentje uit te kiezen. Na lang nadenken ben ik toch gegaan voor een artiest die naar mijn mening echt bij de top van de bluesmuziek hoort. Ik kwam dit fantastische album van Bonnie Raitt tegen na een live-opname te hebben gezien van dit optreden. Sowieso was ik al bekend met haar muziek van te voren, maar na dit gezien te hebben was ik helemaal verkocht. De plaat bevat een aantal van mijn favoriete nummers zoals ‘Love sneaking up on you’ en ‘Angel of Montgomery’, maar ben deze nummers nog meer gaan waarderen na ze in live-jasje gehoord te hebben. Het slide spel van Raitt is zo uniek en herkenbaar dat het er gelijk uitspringt. Ook haar hese, rokerige stem komt weer goed naar voren en komt mooi uit in het geheel. Er spelen ook een flink aantal gastmuzikanten mee zoals Charles Brown, Kim Wilson, Bruce Hornsby, Bryan Adams en Jackson Browne. Zij voegen allemaal hun eigenheid toe aan de plaat. Als je het live-optreden ook bekijkt zie je de ervarenheid en muzikaliteit van Raitt en de andere muzikanten daarbij nog eens terug in de performance. Het is daarom ook zeker een aanrader om dit te zien. Voor mij is Bonnie Raitt zeker een muzikale inspiratiebron. Dit album heeft me pas echt kennis laten maken met de muziek van Bonnie Raitt en het is zeker niet het laatste wat ik van haar ga beluisteren. Ze is een van de beste en veelzijdigste bluesmuzikanten die er zijn en er zijn er maar weinig die haar kunnen evenaren. Naar mijn mening is ze een echte vrouwelijke blueslegende en ik hoop dat er nog velen zoals haar mogen volgen.

Bij ons thuis ben ik best vertroeteld met muziek. Mijn vader had een hele rits aan platen, waar ik als kleine knul maar al te graag mijn kleffe grijpvingertjes in wilde zetten, al was het alleen maar vanwege de afbeeldingen en de aantrekkingskracht van al die mensen die er op afgebeeld stonden: muzikanten, wat een raar volkje. Ook stond het huis vol met spoelen voor een Revox bandrecorder. Daar werd nog wel eens wat mee opgenomen en afgespeeld. Fantastisch en ongelofelijk gecompliceerd allemaal, die naalden, schijven, spoelen, magneten en kilometers aan tape alleen om onze huiskamer te vullen met de hippe klanken uit de jaren 60 en 70. Ik koester mooie herinneringen aan hele zondagen spelen met mijn trein onder een deken van Pink Floyd, de Stones, Jimi Hendrix en Cuby & The Blizzards. De liefde van mijn vader voor die laatste band was een overblijfsel uit de jaren 60, toen hij zelf ook in menig jeugdbandje speelde (en wie niet in die tijd). Later kregen we ook een cassettedeck op de kast en werd de collectie uitgebreid met muziek welke vakkundig en illegaal werd uitgewisseld tussen mijn vader en zijn vrienden/collega’s. Zo stond er ineens een bak met tapes, waar groot het woord “CHESS” op stond. Deze collectie opende mijn ogen als het gaat om de oorsprong van de Blues. Terwijl ik eerder dacht dat de Blues een fenomeen was uit de wilde jaren van mijn ouders, doorspekt met de geluiden van elektrische instrumenten in een twelve-bar korsetje gesnoerd, bleek al gauw dat het hier ging om een sterk staaltje jatwerk. Jongens als Muddy Waters en John Lee Hooker brachten mij al wat dichter bij de waarheid. Ik moest daar meer over te weten komen. Bij het zien van de film “Crossroads”, waarin Ralph Macchio het opneemt tegen de duivelachtige Steve Vai in een symbolisch duel tussen (Blues)rock en authentieke Blues, realiseerde ik me dat het nog wel eens een mooie speurtocht kon gaan worden. Robert Johnson, Blind Willie McTell, Skip James, Son House en ga zo maar door… dat was de “real shit!” De echte kriebels om zelf een gitaar op te pakken en mijn vingers in een dubbele scheepsknoop te leggen kwam echter toch wel bij een LP van Mississippi John Hurt, The Original 1928 Recordings. Misschien is dit niet voor iedereen een voor-de-hand-liggende keuze maar zijn onnavolgbare picking en alternate bass werk blies mij faliekant omver. Dat alles wordt ook nog eens omlijst door, misschien wel, de gemoedelijkste stem in de geschiedenis van de Blues. Wie deze man hoort zingen wordt gelijk teruggeleid naar lang vervlogen tijden, met een eerlijkheid gebracht door één man met één stem en, naar ik stiekem vermoed, een stuk of 26 vingers. De onderwerpen waarover John Hurt zingt staan in groot contrast met zijn gemoedelijke geluid. Sex (Candy Man Blues), Overspel/Moord (Frankie) en psychopaten (Stack o’Lee Blues) passeren allemaal de revue in het oeuvre van deze blueslegende. Een plaat waar je, met je ogen dicht, prima bij kan weg mijmeren op een zondagmiddag met een goed glas “wat-dan-ook” en eventueel een gitaar op schoot. Zeker het proberen waard!

Toen ik 19 jaar was kwam de eerste LP van de The Paul Butterfield Band uit.  Ik luisterde daarvoor al naar blues van Muddy Waters, Willy Dixon, Rolling Stones e.d. Maar toen ik deze LP op mijn draaitafel legde kwam die als een bom binnen. Het was Chicago blues die net even anders was, blues met energie, passie, strak en rechtdoorzee. Dat was uiteindelijk niet zo gek want de in Chicago geboren Paul Butterfield was een van de meest innovatieve zangers/mondharmonica speler van de Chicago blues. In 1963 richte Paul de band op met Mike Bloomfield, Elvin Bishop, Jerome Arnold en Sam Lay. Ze maakten 5 albums waarvan de eerste voor mij nog steeds de beste is en de meeste indruk op mij maakte. Luister eens naar  ‘Mellow Down Easy’ (Willy Dixon) en ‘Blues With A Feeling’ (Little Walter) dan ga je toch stuk. Maar ook de nummers ‘Born in Chicago’ en ‘Shake your Money Maker’ zijn pareltjes. De band is na 8 jaar ontbonden (1971) en Paul Butterfield overleed op 4 mei 1987. De LP die ik heb is niet meer te draaien, hij is van zwart naar grijs gegaan en ik heb dan ook enige tijd geleden maar de CD gekocht.

Op een zondag ochtend begin jaren zeventig ging mijn telefoon af. Het was mijn goede vriend en muziekliefhebber Ben V. die heel enthousiast vertelde over de LP die hij had aangeschaft. Je kocht toen nog je geluidsdragers. `Heb je wel eens gehoord van `The Allman Brothers Band`?  Ik moest toegeven dat deze band mij onbekend was.  `Kom even langs om een middagje te genieten`. Samen met mijn jonge vrouw meldde ik mij op de GLIPHOEVE in de BIJLMER. `Laat maar eens horen`. Na de eerste keer beluisteren sloeg de bom in. Dit had ik nog nooit gehoord. Wat een heerlijke muziek, wat een geweldige groep muzikanten, wat een zangers. Bluezy ondergrond, mooie arrangementen. We hebben dit album zeker een keer of tien gedraaid, en de diepte werd steeds dieper. De muziek steeds sterker. Tot op de dag van vandaag vind ik dit nog steeds een TOP album. Later ben ik alles van The Allman Brothers Band gaan verzamelen en kan er tot de dag van vandaag nog steeds van genieten. Ondanks dat de individuele leden zelf op pad zijn gegaan en beide Allman Brothers het tijdelijke voor het eeuwige hebben verwisseld ben ik een fan voor het leven.

Hoewel we al vóór 1967 een pickup (platenspeler) in huis hadden met LP’s van de Scorpions, The Beatles en de Kinks, viel voor mij het kwartje toen ik voor het eerst A Hard Road van John Mayall hoorde. Het gitaargeluid was magisch en de toenmalige gitarist Peter Green is tot op de dag van vandaag mijn all time hero.  In die tijd begon ik ook mijn eerste pogingen op de gitaar te ondernemen en natuurlijk wilde ik ook al die mooie nummers vlekkeloos spelen. Uiteindelijk, vele zweetdruppels later, was dat ook gelukt en speelde ik in een band die alleen maar nummers van John Mayall speelde. Alle nummers van A Hard Road stonden dan ook op het repertoire.  De LP heeft voor mij persoonlijk allemaal klassiekers. Uitschieters zijn het instrumentale nummer The Supernatural, nog steeds ongeëvenaard, en de andere instrumental The Stumble. De basisbezetting van deze band bestond uit: John Mayall zang/piano/orgel/harmonica/5 en 9-snarige gitaren, Peter Green, zang/sologitaar, John McVie, basgitaar en Ainsley Dunbar, drums.  Op de LP werden sommige nummers aangevuld met een blazerssectie. Tot op de dag van vandaag is deze plaat de basis voor mijn eigen gitaarspel. Vanuit deze LP ontdekte ik de weg terug naar de traditionele Amerikaanse blues zo rond het jaar 1900 en ik bestudeerde alle ontwikkelingen en bluesstijlen en kwam uiteindelijk weer bij de Britse blues terecht, waarin John Mayall in diverse bezettingen toch wel een hoofdrol vervulde.  A Hard Road was voor mij dus het startpunt van mijn ontdekkingsreis naar de blues en deze ontdekkingsreis is nog lang niet ten einde.

Toen de cd-speler in huize Woestenenk (te Eefde) zijn intrede deed, was ik een jaar of elf. Ik vond het magisch! De lade ging open en dicht, je kon snel verder klikken naar ieder willekeurig liedje en je compleet laten verrassen door de shuffle-functie (ook wel random genoemd, kwam ik later achter). Ik zat in groep 8 van de lagere school en soms ging ik wel eens bij een vriendje spelen waar een cd-speler aanwezig was.  Als ik heel voorzichtig deed, dan mocht ik er wel eens een cd in de lade stoppen, maar nu hadden we er zelf dus één. Toen we in Doetinchem na lang wikken en wegen een JVC-toren hadden uitgezocht, stond de installatie te glimmen in onze woonkamer.  Mijn ouders kochten er twee dubbelcd’s bij. Zo’n dik doosje met aan twee kanten een cd en een beschermend schuimpje in het midden.  Cd’s waren heel duur in die tijd. Ik denk wel 40 gulden. De beide cd’s waren van Eric Clapton. We hadden ze ook op elpee, dus een trefzekere keuze.  ‘Backtrackin’ (een verzamelaar) en ‘Just One Night’: Eric Clapton live.  Alleen de hoes al: Clapton met zijn zwarte Fender Stratocaster voorop! Ik droomde van zo’n gitaar en wist meteen ook dat ik een baard wilde als ik later groot zou zijn. De platenkast van mijn ouders was al jaren een magneet voor mij. De geur, de afbeeldingen, de verhalen op (of in) de hoes, de link tussen de artiesten… en bovenal de muziek. Ik vond het geweldig. Er was nog geen internet, dus als ik naast de informatie op de hoezen nog meer wilde weten, dan fietste ik naar de bibliotheek om de popencyclopedie op te halen of een biografie van een artiest die ik weer had ontdekt. Iets verder fietsen was het naar Deventer. Daar was Musica, de muziekwinkel. Er hingen echte Fender -en Gibson gitaren. Met een beetje mazzel mocht ik er eentje vasthouden. Op een koopavond mocht ik van mijn ouders een elektrische gitaar uitzoeken. Ik zat al een tijdje op gitaarles en wilde niets liever dan mijn Spaanse (huur)gitaar omwisselen voor een heuse elektrische.  De zwarte stratocaster van het merk Hondo paste precies binnen het budget en ik kreeg er een rode draagband bij, net als Clapton! Eenmaal thuis ontdekte ik een knopje op de versterker: drive.  Wanneer ik deze indrukte klonk mijn gitaar precies zoals Clapton.  ‘Sunshine of your Love’ en ‘White Room’ klonken opeens heel anders dan op mijn Spaanse gitaar. Mijn enthousiasme voor Clapton werd nog groter, want in hetzelfde jaar mocht ik mee naar Eric Clapton in de Statenhal in Den Haag. Daar zag ik hem live. Eric was toen even oud als ik nu zelf ben: 44 jaar.Tien jaar eerder, toen Clapton 34 jaar  was en ik nog in de luiers lag, nam hij het album ‘Just One Night’ op, tijdens een tour in Japan. Clapton had al een roemrijk leven achter de rug. De muziek was zijn passie, maar een leven vol drugs en drank verdoezelden zijn talent voor lange tijd. Eind jaren ’70 verving hij zijn vaste Amerikaanse backingband voor een groep Engelse muzikanten. De frisse wind van nieuwe muziekvrienden en met name de inbreng van Albert Lee zorgde ervoor dat Clapton weer met meer vuur ging spelen. ‘Just One Night’ is een plaat waar voor mij veel emotie te horen is in Clapton zijn spel en zang. Ik draaide de elpee en later dus de cd keer op keer. Een zelf opgenomen cassettebandje nam ik mee naar mijn slaapkamer om op mijn eigen stratocaster te oefenen en te oefenen. De drive-knop natuurlijk ingedrukt. Tot op de dag van vandaag is dit album een troost, inspiratie en frustratie (omdat ik het zelf ook wil kunnen spelen, net als hij). Op sommige avonden als ik met mijn band Claptunes weer een avond lang door de liedjes van Eric Clapton reis, dan zijn er momenten dat ik weer terug ben op mijn slaapkamer in Eefde. Dan droom ik weer dat ik net zo goed word als Eric en lijkt het heel even of dat echt zo is. Heerlijk! De dubbel-cd staat nog bij mijn ouders in de kast. Soms pak ik hem er even uit, het vergeelde schuimpje zit er zelfs nog in. Gek eigenlijk, hoe bij het horen van een klank of het zien van een simpel cd-doosje er een heel vat aan herinneringen opengaat.

Ik was 14 toen Led Zeppelin III uitkwam. Het eerste nummer, Immigrant song, was meteen overrompelend (en is dat nog steeds).  Ik vond het een onaardse sound. En die stem van Robert Plant. Ruig zonder te schreeuwen. Geweldige plaat ook om bij mee te spelen als jonge gitarist. Zelfs luchtgitaar spelen kon ik ook nu weer niet laten!  Het duurde even totdat ik doorhad dat de gitaar bij ‘Bron-Y-Aur Stomp’, wat zelfs nog op single uitkwam, in open stemming stond. Automatisch grijp ik weer naar m’n gitaar om lekker mee te rommelen. Wat leuk is dat om z’n plaat opnieuw te ontdekken. Soort thuiskomen.  De hoes is een kunstwerk op zich, nog steeds, tijdloos mooi met die draaischijf en maar minimale informatie. Music is louder than words moeten ze toen al gedacht hebben. Damn right. Ging III nu natuurlijk draaien voor dit stukje en ben opnieuw gevangen door de sound. Alle nummers zijn in mijn geheugen gegrift, wat heb ik die plaat vaak gedraaid. En toch hoorde ik nu weer andere details. Zolang niet gedraaid. Wat zo’n stukje schrijven teweegbrengt. Ik heb ‘m ooit nog op CD erbij gekocht, maar nu op elpee draaien, komt ook de magie van LP’s draaien weer boven. Die komt voorlopig even niet meer van mijn draaitafel af. Het nummer ‘Since I’ve Been loving you’, moet ik nog even apart uitlichten. Een slow blues waar Jimmy Page een van de mooiste gitaarsolo’s aller tijden op speelt. Sommige nummers zoals deze zijn inspiratie geweest bij Homesick & The Backstabbers, mijn eerste band, waarmee we ook vaak in Wijk bij Duurstede gespeeld hebben. En die ritmesectie, zo’n vette drum (John Bonham) & bass (John Paul Jones) sound. Die 4 samen was ook wel part of the magic! In de derde van de middelbare school had ik zo’n legertas, ze waren niet aan te slepen die dingen, een pukkel noemde je dat. Op die van mij stond uiteraard met dikke viltstift… Led Zeppelin.  Tijdloos briljant en ik ben weer jaren jonger.

Destijds waren bij de V&D deze elpees 2,50 gulden. Ik had dat in de zaterdageditie van de krant zien staan maar was ziek en vroeg een vriendin van me om gewoon at random 2 elpees mee te nemen. Een ervan was deze. Ik houd niet zo van greatest hits, maar wist zij veel en dit leek haar een veilige keuze. Greatest hits vind ik vaak een allegaartje maar deze was consistent en alle nummers pasten perfect bij elkaar, zeker ook qua sfeer. Zo’n oude United Artists plaat. Hele pure uitvoeringen, waarop de diepte van de stem van John Lee Hooker uitmuntend tot recht komt. Nog de vintage sound zonder opsmuk en geweldige uitvoeringen die zich meteen naar binnen boren. Verschrikkelijk mooie elpees hebben ze uitgebracht. Daar kwam ik later wel achter. Toen ik deze elpee hoorde wist ik het….dit soort muziek is wat mij raakt. Sindsdien heb ik nooit meer de blues los kunnen laten en is mijn smaak voorgoed veranderd. Blues, het liefst kaal en zo puur mogelijk. En dat heb je met deze elpee te pakken. De oude Lightning Hopkins elpees hebben dat ook, net zoals het verschrikkelijk, verschrikkelijk en nog een verschrikkelijk mooie Alabama Blues van J.B. Lenoir. Maar dat is geen elpee. En hoeveel elpees/cd’s ik ook van John Lee Hooker gehoord heb, die geen greatest hits zijn: deze elpee blijft onovertroffen. Door wie dan ook.